۱. نظر شما دربارة ضرورت‌های برگزاری همایش هنر و کرونا چیست؟

با گذشت بیش از 6 ماه از شیوع ویروس کرونا در جهان، همچنان مردم در سراسر جهان در حال مبارزه با این بیماری همه‌گیر هستند و تا زمانی هم که واکسن این ویروس ساخته نشود و به تولید انبوه نرسد و در دسترس همه کشورها قرار نگیرد حقیقتاً نمی‌توان زمانی را برای اتمام آن متصور شد. لذا، با «رویکرد تبدیل تهدید به فرصت» در مسیر تعالی امور فرهنگی و هنری کشور بایستی، اگرچه آهسته، حرکت نمود. در حقیقت، پاندمیک کرونا باعث گردید تا ضعف‌ها بهتر شناخته شوند و سیاست‌گذاران و سرمایه‌گذاران به دنبال راه حل‌های پایدار در جریان توسعه پایدار جدی‌تر گام بردارند. از این روی، «همایش هنر و کرونا»، که به همت پژوهشکده هنر فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران در مهرماه 1399 برگزار خواهد شد، بر آن است تا تأثیرات شیوع بیماری کرونا بر جوامع را، در حوزه‌های فرهنگی ـ هنری، اجتماعی، سیاسی، تاریخی، و اقتصادی، به چالش بکشد و نهایتاً سندی ماندگار از این دوره از تاریخ کشورمان را با نگاهی جامع تدوین کرده و در اختیار آیندگان قرار دهد و البته شایسته خواهد بود که نتایج کاربردی در فرایند سیاست‌گذاری‌های کلان و خُرد کشور معمول نظر قرار گیرد تا در آینده و در مواجهه با پاندمیکی دیگر به درستی به کار بسته شوند. یکی از مهم‌ترین درس‌هایی که این پاندمیک برای ما داشت این بود که سیاست‌ها و قوانین امکان عملیاتی‌سازی بدون توجه به رویکرد مشارکتی و همگرایی را پیدا نخواهند کرد. این امر هم در بُعد ملی و هم بین‌المللی قابل تأمل است. 

۲. به نظر شما در شرایط کنونی، هنر چگونه می‌تواند در کاهش بازتولید وحشت کرونا و عوارض آن نقش بازی کند؟

همان طور که مستحضرید؛ امروز هنردرمانی یکی از جدیدترین روش‌های درمانی شناخته می‌شود که متخصصان این حوزه تلاش دارند با به‌کارگیری فرایندهای خلاقانه هنری میزان موفقیت درمان بسیاری از بیماری‌ها را افزایش و طول روند درمان آنها را کاهش دهند و این همان چیزی است که تولستوی نیز بر آن تأکید داشته و بر این عقیده بوده که خلق اثر زمینه ارتباط ذهنی خالق اثر با مخاطبان خود را فراهم می‌آورد (تبادل ذهنی) که این امر در شرایطی که همه گروه‌ها و اقشار اجتماعی در قرنطینه به سر می‌برند و فضاهای تعاملی در شهرها دچار رکود شده و امکان گفتگوهای چهره به چهره کاهش یافته است، می‌تواند بسیار مؤثر و تأثیرگذار در کاهش احساسات و هیجانات منفی ناشی از یک پاندمیک و قرنطینه خانگی و به دنبال آن کاهش اضطراب و استرس باشد. این نکته را بایستی اضافه کنم که متون کهن ایران سرشار از آموزه‌های اخلاقی، فرهنگی ـ دینی هستند و لذا هنری که با مضامین آشنای خلق گردد موفقیت بیشتری در برقراری ارتباط با مخاطب نسبت به هنری که مضامین آن‌ را کدهای ناآشنای غیر بومی و غیر ملی شکل داده‌اند می‌تواند داشته باشد پس شاید این فرصتی باشد تا هنرمندان با مطالعه آثار کهن و اصیل ایرانی ـ اسلامی و خلق آثار ماندگار ارتباط عمیق‌تری را با مخاطبان برقرار کنند و در ایجاد حس آرامش در آنها سهیم شوند. 

۳. به نظر شما کرونا چه تأثیراتی بر حوزه هنر دارد و چشم‌انداز این تأثیر را چگونه ارزیابی می‌کنید.

شیوع بیماری کرونا به بسته شدن گالری‌ها و کارگاه‌های هنری، لغو کنسرت‌ها، لغو کلاس‌های آموزشی (به صورت حضوری) انجامید اما باعث شد تا هنرمندان فرصت بیشتری برای مطالعه و تحقیق پیدا کنند که بی‌شک این امر می‌تواند به خلق آثار متعالی در آینده بسیار کمک نماید. یقیناً در آینده شاهد نمایشگاه‌هایی پربارتر و معناگراتر، در مقایسه با سال‌های گذشته، از هنرمندان کشورمان خواهیم بود. البته این مسئله جنبه مثبت این پاندمیک بود که عرض کردم بسیاری از هنرمندان همچون سایر اقشار و گروه‌های اجتماعی جامعه با مشکلات اقتصادی بسیاری رو‌به‌رو گردیده‌اند که امیدواریم تمهیدات مناسبی برای حمایت از این هنرمندان در زمینه‌های مختلف از جمله ایجاد تسهیلات و امکانات برای فروش آثار آنان توسط متولیان امر صورت پذیرد. بی‌شک با همدلی و همگرایی می‌توان در آینده صدمات ناشی از این پاندمیک را تا حدّ قابل توجهی جبران نمود و در عین حال آن را در خاطره جمعی به عنوان یکی از پایه‌های انسجام و تعلق اجتماعی نگاه داشت.